Martes, Hulyo 2, 2024

Tinatago ang suspek sa krimen?

TINATAGO ANG SUSPEK SA KRIMEN?

anong klaseng dating pangulo ito't tinatago
ang isang suspek sa krimen na animo'y naglaho
suspek ay pastor na ginamit daw ang relihiyon
upang mga babae'y maging biktima rin niyon

bakit dating pangulo'y itinatago ang takas
na pinaghahanap ng U.S. at ng ating batas
siya pang dating pangulo't isang abogado pa
ang nagiging dahilan ng kawalan ng hustisya

baka ituring na accomplice ang dating pangulo
pagkat alam na niya'y ginagawa pang sekreto
di ba't pambababoy sa batas ang kanyang ginawa
na tila palabas na kanyang ikinatutuwa

ang sinuman ay di dapat batas ay gawing kengkoy
na batas ng bansa'y basta lang nila binababoy
dapat ipakitang ang batas talaga'y may ngipin
dakpin na yaong nagtatago ng suspek sa krimen

- gregoriovbituinjr.
07.02.2024

Pinagbatayan ng ulat:
* pahayagang Bulgar, Hulyo 2, 2024, Headline at pahina 2

Kayraming paskil ng gas

KAYRAMING PASKIL NG GAS

kayraming paskil ng gas sa bahay
pitong iba't iba silang tunay
talagang nag-ikot ang naglagay
kaysipag nilang maghanapbuhay

magdikit nito'y trabaho na rin
upang komunidad ay ikutin
upang masa'y di na hahanapin
kung saan tangke ng gas bibilhin

babasahin lang ang patalastas
makakaorder na sila ng gas
magigisa na'y bawang, sibuyas
makakapagluto rin ng bigas

tila namahagi ng polyeto
ang mga magkaribal na ito
sadyang ipinakalat sa tao
upang tangkilikin ang negosyo

sa init ng araw nagpapagod
upang magdikit at ipamudmod
ang negosyong itinataguyod
sapat kaya ang kanilang sahod?

- gregoriovbituinjr.
07.02.2024

Lunes, Hulyo 1, 2024

Ang labandero

ANG LABANDERO

pag tambak na ang labada
gawain ko ang maglaba
damit ng anak, asawa,
damit ng buong pamilya

Perla ang gamit kong sabon
at wala nang Ajax ngayon
kaya tungkulin ko't layon
labhan ang suot kahapon

kukusutin ko ang kwelyo
ang kilikili't pundiyo
palo-palo pa'y gamit ko
nang malinisang totoo

mga suot kong pangrali
damit din ng estudyante
at ng asawang kaybuti
ay lalabhan kong maigi

ako'y isang labandero
eh, ano, lalaki ako
tulong na sa pamilya ko
lahat ng gawaing ito

nang walang tambak na damit
na suot paulit-ulit
labhan upang may magamit
sa pupuntahang malimit

- gregoriovbituinjr.
07.01.2024

Pusong uhaw, pusang uhaw

PUSONG UHAW, PUSANG UHAW

minsan, uhaw ang ating puso sa pag-ibig
hanap ang giliw upang kulungin sa bisig
sumasaya agad pag narinig ang tinig
ng sintang sa iwing puso'y nagpapapintig

habang pusa kong alaga'y uhaw sa tubig
na tubig-ulan yaong tumighaw sa bibig
matapos pakainin nang hindi mabikig
nang di magkasakit at umayos ang tindig

salamat sa pag-irog na di palulupig
sa anumang suliraning di makadaig
sa pusong naglalagablab kahit malamig
ang panahong balat nati'y nangangaligkig

minsan, sa pag-ibig, sagisag ay sigasig
sigasig ay sagisag kaya lumalawig
ang pagsasama ng dalawang umiibig
di mauuhaw ang pusong laksa sa dilig

- gregoriovbituinjr.
07.01.2024

* mapapanood ang bidyo ng pusang uhaw sa kawing na: https://www.facebook.com/reel/898819382053667 

Ang sahurang alipin

ANG SAHURANG ALIPIN

ikaw ang tumutustos sa buong pamilya
o baka may malaking pagkakautang ka
ay, ganyan ka inilalarawan tuwina
gayong kakarampot mong sahod ay kulang pa

akala nila'y lagi kang paldo pag sweldo
na kayrami nilang nakaasa sa iyo
anak mo, pamangkin, asawa, lola, lolo
o kaya'y kumpareng lasenggo't lasenggero

ano ka nga ba, manggagawa o makina?
makina kang laging nagtatae ng pera?
o makinang alipin ng kapitalista?
kapitalistang panginoon sa pabrika?

O, manggagawa, kapatid naming obrero
ikaw ba'y minahan ng libo-libong piso
na ibinibigay mo sa kapitalismo
tao ka ring napapagod na katulad ko

kaytagal mo nang kalahok sa tunggalian
nitong mapang-alipin at kaalipinan
ang pagkasahurang alipin mo'y wakasan
at palayain na sa kapital ang bayan

- gregoriovbituinjr.
07.01.2024

* kathang tula ng makatang gala batay sa ibinigay na larawan    

Linggo, Hunyo 30, 2024

Magandang aktres, kinasuhan sa Labor

MAGANDANG AKTRES, KINASUHAN SA LABOR

may kaso sa National Labor Relations Commission
ang isang kilalang aktres sapagkat kinasuhan
ng dati niyang driver, nabalitaan ko iyon
sa pahayagang Bulgar, talagang binulgar naman

kaso'y di pagbabayad ng night shift differential pay
overtime pay, holiday pay, thirteenth month pay, harassment
illegal dismissal, at payment of separation pay
at ang matindi pa rito ay ang kasong maltreatment

o baka kaya isa lang itong gimik sa Showbiz
upang mapag-usapan ang mga artistang sikat
o kung totoo iyang balita't di isang tsismis
ang obrerong naapi'y talagang dapat mamulat

nagbulgar kasi'y ang kinasuhan ng cyberlibel
ng nasabing aktres, tila ginagantihan siya
naghahanap ng butas, nanggigigil, at marahil
upang iatras ng aktres ang kasong isinampa

gayunman, hustisya'y dapat kamtin ng manggagawa
ngunit sa kapitalismo, ito ba'y matatamo?
makukulong ba ang aktres na sa kanya'y nandaya?
o isang malaking palabas lang lahat ng ito?

- gregoriovbituinjr.
06.30.2024

* ulat at litrato mula sa pahayagang Bulgar, Hunyo 29, 2024, pahina 1 at 6

Pahinga rin si alaga

PAHINGA RIN SI ALAGA

matapos kumain, tahimik na si Lambing
nagpapahinga ring animo'y nahihimbing
ngunit konting kilos ko siya'y nagigising
sadyang alerto, baka may dagang dumating

aba'y ganyan lang kami ng aming alaga
siya'y pahinga habang ako'y kumakatha
ng mga paksang nakaukilkil sa diwa
na sa kwaderno'y sinusulat kong may tuwa

may kwento akong isang pusa ang bayani
sa aking banghay, may insidenteng nangyari
hinoldap ay isang magandang binibini
subalit kinalmot ng pusa ang salbahe

ang binibini pala ang nag-aalaga
at nagpapakain sa palaboy na pusa
mga kuting nito'y pinapakaing sadya
kaya ang pusang ito'y bayani sa madla

titigan ang pusa't may magagawang kwento
maaari ring sila'y kinakausap mo
sa literatura'y kagiliw-giliw ito
tulad ng sikat na pabula ni Aesopo

- gregoriovbituinjr.
06.30.2024

Alalawa, lamira at pakakak

ALALAWA, LAMIRA AT PAKAKAK

madalas, sa palaisipan ko lang nalalaman
ang maraming salitang di ko halos maunawa
ang alalawa, lamira at pakakak na iyan
ay di agad natatalos niring aba kong diwa

dahil sa hilig kong magsagot ng palaisipan
ay aking nabatid ang kahulugan ng salita
na marahil mababasa natin sa panitikan
ano ba ang lamira, pakakak, at alalawa

iyang pakakak pala'y tambuli ang kahulugan
habang lamira kapag ikaw ay nanggigitata
marahil mga salitang mula sa lalawigan
tulad ng gagamba na tawag din ay alalawa

salamat sa salitang ngayon lang naunawaan
may magagamit tayong salitang bago o luma
bago sa akin subalit luma na pala iyan
na nais ding magamit sa kwento, tula't pabula

- gregoriovbituinjr.
06.30.2024

Sa unang krodword:
25 Pahalang: Gitata
Sa ikalawang krosword:
14 Pahalang: Gagamba
35 Pahalang: Tambuli
* palaisipan mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Hunyo 2, 2024, pahina 10

Buong buwan ang nasagutan

BUONG BUWAN ANG NASAGUTAN

Sudoku at Word Connect ay kinagiliwan
app game sa cellphone na laging sinasagutan
iniscreenshot ko ang ulat ng buong buwan
ng Hunyo ngayong taon bilang katunayan

pinakapahinga ko na ang mga game app
habang sa mga gawain puspusang ganap
subalit pag pulong na'y iba na ang gagap
kundi ang pagkilos sa lipunang pangarap

bukod pa riyan, aba'y mayroon ding krosword
sa mga binibiling pahayagang tabloid
na wikang Filipino'y itinataguyod
upang di naman sa kawalan nakatanghod

pagpupugay sa mga nag-imbento nito
upang may mapaglibangan ang mga tao

- gregoriovbituinjr.
06.30.2024

Sabado, Hunyo 29, 2024

Alay na tula sa Wealth Tax Assembly

ALAY NA TULA SA WEALTH TAX ASSEMBLY

O, dukha't manggagawa, / tara nang magkaisa
sama-samang baguhin / ang bulok na sistema
para sa karapata't / panlipunang hustisya
at sa kinabukasan / ng mayorya, ng masa

di tayo sawsaw-suka / na winawalanghiya
ng mga naghaharing / elitista’t kuhila
di hanggang ayuda lang / ang mga maralita
kundi may dignidad din / kahit na tayo'y dukha

ating ipaglalaban / kapwa natin kauri
laban sa mga trapo’t / burgesyang naghahari
wealth tax ay pairalin / pag tayo na'y nagwagi
sa trapo't elitistang / di dapat manatili

sulong, mga kasama / tungo sa rebolusyon
ng dukha’t manggagawang / may makauring misyon
sa lipunang pangarap / isip nati'y ituon
at sama-sama nating / kamtin ang nilalayon

- gregoriovbituinjr.
06.29.2024

* binasa ng makatang gala sa pagtatapos ng kanyang pagtalakay sa paksang "Wealth Tax at Maralita" sa Wealth Tax Assembly na ginanap sa UP Integrated School, Hunyo 29, 2024
* ang nasabing pagtitipon ay pinangunahan ng Bukluran ng Manggagawang Pilipino (BMP) at Asian People's Movement on Debt and Development (APMDD)

Sa gilid man ng bangin

SA GILID MAN NG BANGIN

kaming tibak na Spartan / ay nasa gilid ng bangin
ng pakikibakang dukha / na lipunan ang salamin
bakit ba lagi na lamang / nakikita'y tagulamin
at di na nalalasahan / ang ginhawang asam namin

kaya nagpapatuloy pa / sa bawat pakikibaka
upang tiyaking matamo / ang panlipunang hustisya
kaya naririto pa ring / kumikilos sa kalsada
na harangan man ng sibat / di patitinag talaga

batbat na ng karukhaan / ang mayoryang maralita
at tanging sa pagkilos lang / ng sama-sama ng madla
kalagaya'y mababago't / ibabagsak ang kuhila
ang mabago ang sistema'y / prinsipyo nami't adhika

nasa gilid man ng bangin / habang kayraming hikahos
dahil sa sistemang bulok / at mga pambubusabos
ang mga sanhi ng hirap / ay dapat nating makalos
upang lipunang pangarap / ay makamtan nating lubos

- gregoriovbituinjr.
06.29.2024

* selfie ng makatang gala sa rali ng Hunyo 12, 2024, hanggang Recto lang at di na nakapasok ng Mendiola

Biyernes, Hunyo 28, 2024

Pag-iwas sa karne

PAG-IWAS SA KARNE

nagnais akong mamuhay ng bedyetaryan noon
ngunit nang magka-pandemya'y nagka-COVID paglaon
bedyetaryan ay itigil, payo ng ninang iyon
nang lumakas ang katawan, makaiwas sa pulmon

paminsan-minsan na lang akong kumain ng karne
isda't gulay pa rin ako, nasabi sa sarili
nang minsan si misis ay longganisa ang binili
tatak: Longganisang Calumpit, ito ba'y mabuti?

sabi nga sa Koran, huwag nang kumain ng baboy
upang lumusog ang katawan at di laging kapoy
payo'y sinusunod ko ngunit minsan natataboy
upang kumain ng letson sa piging na natuloy

subalit sa pag-iisa, kamatis lang, ulam na
bawang, sibuyas, at mga talbos ay idagdag pa
sana, sa mga karne ay makaiwas talaga
at maging malakas pa rin ako, O, aking sinta

- gregoriovbituinjr.
06.29.2024

Scammer?

SCAMMER?

tatlong magkakaibang numero ang nagpadala
sa akin ng iisang mensahe lang pag nabasa
at sa aking numero, may pinadala raw pera
ngunit bakit tulad ko ang kanilang pinuntirya?

dahil ba mukhang mahina't kayang lokohin nila?
na madali lang mauto ng di nila kilala?
na ang tulad kong dukha'y baka may naipong pera
na naghahanap ng swerte sa kanilang paripa

may dalawang libo, limang daang pisong padala
na upang makuha mo, magbigay ka ng singkwenta
pesos na pinasasali ka sa kanilang bola
kahina-hinala, di ba? magpapabola ka ba?

may perang padala, then, kukunan ka ng singkwenta
ano 'yun? kunwari-kunwarian lang na nanalo ka?
pag sampu'y nauto, may limang daang piso sila
pag sandaang tao naman, limang libong piso na

pasingkwenta-singkwenta lang at sila'y tiba-tiba na
aba'y kayraming simcard pa ang ginagamit nila
kaya huwag magpauto, huwag maging biktima
sa kanilang gawaing masama upang kumita

- gregoriovbituinjr.
06.29.2024

Ninenok nga ba ang pangalan?

NINENOK NGA BA ANG PANGALAN?

nabasa ko na sa nobela ni Frederick Forsyth
na nagnenok ng pangalan ang pangunahing bida
o kontrabida sa nobelang "The Day of the Jackal"
na misyong patayin si French president Charles De Gaulle

napanood ko rin ang film na Jackal ni Bruce Willis
na mukha ng karakter dito ay pabago-bago
bise presidenteng babae ang puntirya nito
subalit napigilan siya ni Richard Gere dito

ngayon sa pahayagan, isang alkalde umano
ang nagnenok ng pangalan ng kung sinumang tao
sa "The Day of the Jackal" nagpunta ng sementeryo
ang bida, namili sa lapida ng ngalan nito

ginawa'y pekeng dokumento gamit ang pangalan
upang itago ang sariling pagkakakilanlan
upang magawa ang pinag-aatas ng sinuman
para sa layunin nilang di natin nalalaman

napapaisip lang ako sa mga nangyayari
lalo na sa isyu ng POGO at West Philippine Sea
dapat mabatid natin anong kanilang diskarte
upang bansa'y maipagtanggol sa mga salbahe

- gregoriovbituinjr.
06.29.2024

* ulat at litrato mula sa pahayagang Abante, headline at pahina 2, Hunyo 27, 2024

Ang Wikang Filipino sa palaisipan

ANG WIKANG FILIPINO SA PALAISIPAN

sa Pahalang Labimpito
Tanong: Wikang Filipino
subalit ang sagot dito'y
Tagalog, tama ba ito?

Filipino nating wika
sa Tagalog batay sadya
na isinabatas pa nga
si Quezon yaong gumawa

ang wika'y di lang Tagalog
kundi Filipino, irog
isang wikang tinaguyod
na pambansa pag nasunod

sa tanang palaisipan
wikang pang-Katagalugan
ay wika ng buong bayan
ngunit sa ngayon lang iyan

sapagkat wikang Iloko
Bisaya man at Ilonggo
Tausug, Waray, at Pampanggo
ay wika ring Filipino

darating din ang panahon
samutsaring wikang iyon
pag nasama sa leksikon
magiging wika ng nasyon

- gregoriovbituinjr.
06.29.2024

* palaisipan mula sa pahayagang Abante, Hunyo 26, 2024, p.10

Huwebes, Hunyo 27, 2024

Komentula sa Romualdez rice

KOMENTULA SA ROMUALDEZ RICE

bente pesos kilong bigas ba'y magigisnan?
pag nagkampanyahan na't boto'y kailangan?
binobola na naman ba ang mamamayan?
upang maboto kahit di napupusuan?

ipagpaumanhin ang aking komentula
ito'y napuna ko lang sa isang balita
propaganda ba o puro paganda lang nga?
upang apelyido'y matandaan ng madla

aba'y kay-aga nang pangangampanya ito
na ipinangako na noon ng pangulo
sa ganyan ba'y magpapabola muli tayo?
na dating pangako'y napako nang totoo?

tanong lang: maganda kayang klase ng bigas?
iyang sinasabi nilang Romualdez rice?
sangkilo'y bente pesos, o ito'y palabas?
pag nanalo, presyo'y agad sirit pataas?

masa ba sa kanila'y palilinlang muli?
para sa bigas, iboboto'y di kauri?
ah, huwag nating hayaang muling maghari
iyang dinastiya, gahaman, trapo't imbi

- gregoriovbituinjr.
06.27.2024

Pagninilay

PAGNINILAY

ano nang nangyayari't / tila walang mapala
tulog pa ang katawan / pati na yaring diwa
animo kaytindi na / ng bagyong di humupa
kaya buong lansangan / ay dumanas ng baha

may butas na ang atip / kaya panay ang tagas
tila luha ng langit / ang dito'y naghuhugas
tanaw mo ang bituin / sa kisameng may butas
habang nangangarap pa / ng lipunang parehas

kahit sa kalunsuran, / dinig mo ang kuliglig
sa paroo't paritong / sasakyang buga't butlig
habang sa kapitbahay / talak ay maririnig
nagsesermon na naman / sa asawang mahilig

kailangan ko na ring / maglaba ng labahin
upang may maisuot / sa sunod na lakarin
kung sakaling may butas / ang damit na'y tahiin
pagkunwariing bago / ang barong susuutin

- gregoriovbituinjr.
06.27.2024

Miyerkules, Hunyo 26, 2024

Ang aklat ko't kamiseta

ANG AKLAT KO'T KAMISETA

mga akda ni Ka Popoy ay sinalibro
habang suot ang kamisetang may litrato
ni Lean Alejandro, pawang magigiting
na bayani ng masa't sadyang magagaling

sosyalistang sulatin ni Ka Popoy Lagman
sa aking aklatan ay muling natagpuan
sa The Great Lean Run noon kami'y dumalo't
nabigyan ng magandang kamisetang ito

libro't kamisetang kaytagal na sa akin
lalo't kayamanan na ring maituturing
ng mga kagaya kong tibak na Spartan
na tuloy ang pakikibaka sa lansangan

mga gamit itong naging inspirasyon na
sa pagkilos laban sa bulok na sistema

- gregoriovbituinjr.
06.26.2024

* pamagat ng aklat: "Ka Popoy: Notes from the Underground"
* tatak sa kamisetaL "The Great Lean Run - Step into his shoes, follow his footsteps"

Lunes, Hunyo 24, 2024

Ang kuwago at ang lapira

ANG KUWAGO AT ANG LAPIRA

nagpupuyat ang kuwago sa gabi
pagsusunog ng kilay ang diskarte
ang tawag pala sa kanya'y lapira
na katugma'y panggabi ring bampira

gising naman ang kuwago pag araw
na nagsusunog din naman ng kilay
pulos pagbabasa dito at doon
hinahasa ang kanyang edukasyon

subalit magkaiba man ang tawag
silang dalawa ay magkamag-anak
pawang palaaral, matatalino
kapara'y karakas ni Tata Lino

ngunit isa't isa'y walang hamunan
na magpaligsahan ng nalalaman
imbes kompetisyon, kooperasyon
walang payabangan ang mga iyon

nabatid nilang sa kapitalismo
pataasan ng ere yaong tao
kumpetisyon kung sino ang magaling
kaya may trapong gahaman, balimbing,

may pang-aapi't pagsasamantala,
elitista't mapanlamang sa kapwa
pagkat nag-aral ang mga kuwago
pasya nila'y di tularan ang tao

- gregoriovbituinjr.
06.24.2024

* 35 Pahalang: Kuwago sa gabi, palaisipan mula sa pahayagang Abante, Hunyo 7, 2024, pahina 10
* lapira - uri ng kuwago (Tyto capensis) na abuhing kayumanggi ang pakpak at puti ang dibdib at mukha, mula sa UP Diksiyonaryong Filipino, pahina 678

Linggo, Hunyo 23, 2024

Aklat para sa pamangkin

AKLAT PARA SA PAMANGKIN

klasiko ang aklat na bigay sa pamangkin
na mahilig magbasa tulad ng tiyuhin
ang 20,000 Leagues Under The Sea ni Jules Verne
ay paglalakbay sa dagat na anong lalim

nabili ko sa Book Sale ang nasabing aklat
na paboritong tambayan sa pagbubuklat
ng iba't ibang paksang nakapagmumulat
na masasalat, masusulit, masusulat

nais kong magbasa rin sila hangga't bata
ng samutsaring kwento, o kaya'y pabula
at mapatalas ang kanilang pang-unawa
sa pamilya, paligid, bayan, kapwa bata

kasama ang pamangkin, kayraming nanilay
na pagbabasa talaga'y kanilang tulay
sa buhay, isang libro man ang aking bigay
sa pamangking matalino't napakahusay

- gregoriovbituinjr.
06.23.2024